De Nederlandse Wetenschappelijke Instituten in het Buitenland (NWIB) zijn vooruitgeschoven wetenschappelijke instituten van de Nederlandse universiteiten. De instituten zijn met name gesitueerd rond het Middellandse Zeegebied, waaronder één in Rome.
Alle buitenlandse instituten zijn gericht op het ondersteunen en zelf realiseren van wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. Eveneens leveren zij een wezenlijke bijdrage aan de profilering van het Nederlandse hoger onderwijs in het buitenland. Studenten en medewerkers doen op allerlei manieren internationale ervaring op, bijvoorbeeld door het volgen van colleges en het uitvoeren van veldwerkprojecten of onderzoek, en vormen zodoende een netwerk van kenniscentra op het terrein van onderwijs en onderzoek.
Elk instituut wordt beheerd door een van de volgende zes universiteiten: Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit Leiden, Universiteit Utrecht, Universiteit van Amsterdam, Vrije Universiteit Amsterdam en de Radboud Universiteit Nijmegen.
Het Koninklijk Nederlands Instituut Rome (KNIR) wordt beheerd door de Rijksuniversiteit Groningen.
